De jaaroverzichten met al zijn feestelijkheden en successen, weerspiegelen ook de mensen die ons ontvallen zijn. De goede voornemens gaan vaak over meer aandacht besteden aan…, minder van…, beter omgaan met… en stoppen met…. We weten dat een gezondere levensstijl ons leven prettiger maakt, en langer. Volhouden is wel een lastige. Zelfhulpboeken zijn er genoeg.
Dan leven we ook in een tijd dat gezond ouder worden sowieso makkelijker wordt. Dat wordt zichtbaar in heel veel statistieken en in gezinssamenstellingen. Velen leven in een familie waar wel vier generaties gezond met elkaar samenleven. Ouders, kinderen, grootouders en kleinkinderen. Dat levert een heel nieuwe set verantwoordelijkheden op nu we ook weer veel langer moeten werken. Vrije tijd is een schaars goed en kan aan mantelzorg en/of (klein)kinderen besteed worden.
Over dit soort thema’s, en meer, mijmert Theodor Holman in Voorbijgewaaid geluk.
Over familie, jongensdromen en ouder worden. Hij springt heen en weer tussen de belevenissen met Bloem, zijn eerste kleinkind en de herinneringen aan zijn jeugd met zijn Indische ouders. Een loodzwaar verleden met de schaduw van de Jappenkampen waar beide ouders Holman jaren in gezeten hebben.
Achteraf heeft de jeugd me bedonderd.
Vanaf het allereerste moment dat ik
besefte dat ik jong was, wilde ik oud zijn.
En vergeet ik te vaak dat ik dat al
ben.
Zijn goede vriend Willem wordt ziek en gaat dood. Jeugdliefdes en exen keren weer in zijn geheugen terug. Lopend met Bloem, en later Koning als deze geboren is, en de hond Helder in het Vondelpark is het mijmeren geblazen. Opa Theo is geen goede opvoeder, vindt hij. Ouder worden komt met gebreken. Misschien niet allemaal fysiek, maar zeker mentaal.
Naarmate je ouder wordt, wordt stilte
een straf omdat ze vaak een vraag vasthoudt die ze niet wil laten ontsnappen.
Een mooi boekje van Holman. Ouder worden, daar word je misschien niet vrolijk van, maar sommige mensen wel wijzer.
Ander gedoe dat met ouder worden meelift: spullen. Het draait er misschien niet om in je leven, maar we hebben er veel van. Veel te veel. Stapels gelezen boeken, of boeken die je nooit meer zult lezen, kleding die je nooit meer zult dragen. En als de kinderen dan het huis uit gaan, vullen we dan de ruimte met meer spullen, of gaan we kleiner wonen?
Receptenboeken voor ooit als we tijd hebben. En volhouden dat we dat doen omdat de kinderen… Nee daar blijken we ze zelden een plezier mee te doen. ‘Pap, dat eten wij toch niet. En daar heb je Youtube en 24Kitchen voor.’ Dus weg ermee.
Weggooien is in. Zeker sinds opruimgoeroe Marie Kondo er met Opgeruimd een wereldhit van maakte. Zij paarde opruimen aan mentale rust. Opgeruimd staat netjes, dus ook in je hoofd. Margareta Magnusson is in Opruimen voor je doodgaat wat pragmatischer ingesteld: wil je je erfgenamen opzadelen met een hoeveelheid spullen die ze niet willen? Of erger, er ruzie over gaan maken? Döstädning is het Zweedse gebruik om je materiële bezittingen te ordenen tegen het einde van je leven. En je hoeft niet te wachten tot je dood bent. Opruimen en bespreekbaar maken. Geen gedoe achterlaten. Kinderen spullen geven als ze het nodig hebben. En jij niet meer aanschaffen. Veel ouders kiezen er nu voor hun kinderen de rommel op te laten ruimen, goed bedoeld als er niet meer over te praten valt.
En dan is dat opruimen (en eventueel weggeven) volgens Magnusson ook dé gelegenheid om te praten over de dood. Brieven, fotoalbums, spullen enzovoort, het zijn allemaal aanknopingspunten voor die gesprekken.
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.