Maatschappelijke impact: van purpose naar meetbare resultaten

Steeds meer organisaties streven naar het creëren van positieve maatschappelijke impact. Maar wat houdt dit precies in? Maatschappelijke impact betreft de meetbare positieve verandering die een persoon, organisatie of initiatief teweegbrengt in de samenleving. Het gaat verder dan financiële winst – het draait om de bijdrage aan sociale, ecologische en economische vraagstukken. In deze gids verkennen we wat maatschappelijke impact inhoudt, welke tools en methoden beschikbaar zijn om impact te meten, en hoe verschillende organisaties hieraan vormgeven.

Waarom maatschappelijke impact belangrijk is

De tijd waarin bedrijven alleen gericht waren op winstmaximalisatie ligt definitief achter ons. We zijn van de beleveniseconomie naar de betekeniseconomie gegaan, waarin organisaties worden beoordeeld op hun maatschappelijke bijdrage. Zowel consumenten als medewerkers zoeken naar merken en werkgevers die meer te bieden hebben dan producten of diensten alleen. Ze willen verbinding met organisaties die een positieve bijdrage leveren aan de grote vraagstukken van deze tijd, of het nu gaat om klimaatverandering, sociale ongelijkheid of duurzame innovatie.

Van gat in de markt naar gat in de maatschappij

Hedendaagse ondernemers en organisaties zoeken niet alleen naar een gat in de markt, maar vooral naar een 'gat in de maatschappij': een maatschappelijk vraagstuk dat om een oplossing vraagt. Dit is waar echte innovatie en betekenis ontstaat. Deze verschuiving zien we zowel bij startups als bij gevestigde ondernemingen die hun businessmodel transformeren naar een model waarin mens, milieu en maatschappij centraal staan.

Meetbare impact creëren

Maatschappelijke impact wordt pas echt waardevol als deze meetbaar is. Door impact te meten, kunnen organisaties niet alleen aantonen dat ze daadwerkelijk verschil maken, maar ook hun strategieën verbeteren om nog meer positieve verandering teweeg te brengen. Er zijn verschillende methodieken ontwikkeld om deze impact inzichtelijk te maken.

Impact als businessmodel

Steeds meer bedrijven zien in dat impact niet iets is wat 'erbij' komt, maar de kern vormt van hun businessmodel. Waar traditionele organisaties impact vaak als bijproduct van hun activiteiten beschouwen, stellen impactgedreven ondernemingen hun maatschappelijke missie centraal. Hun businessmodel is niet ontstaan voor persoonlijk gewin, maar voor gezamenlijke vooruitgang.

De rol van purpose in maatschappelijke impact

Een heldere purpose – een hoger doel dat verder gaat dan winst maken – vormt de basis voor betekenisvolle maatschappelijke impact. Organisaties met een sterke purpose weten waarom ze bestaan en welke positieve bijdrage ze willen leveren aan de wereld. Deze purpose geeft richting aan strategische beslissingen en inspireert zowel medewerkers als klanten om bij te dragen aan een groter geheel.

Technologie en maatschappelijke impact

Technologische ontwikkelingen, met name op het gebied van artificiële intelligentie, hebben een enorme impact op de maatschappij. Deze technologieën kunnen zowel positieve als negatieve gevolgen hebben voor sociale, economische en ecologische vraagstukken. Het is daarom essentieel om de maatschappelijke impact van technologische innovaties zorgvuldig te beoordelen en bewust te sturen in een richting die bijdraagt aan maatschappelijke vooruitgang.

Allianties voor maatschappelijke impact

Complexe maatschappelijke vraagstukken zijn zelden door één organisatie op te lossen. Samenwerkingsverbanden en allianties tussen verschillende partijen – bedrijven, overheden, non-profitorganisaties en burgerinitiatieven – kunnen veel meer impact genereren. Door krachten te bundelen en expertise te delen, kunnen deze allianties bijdragen aan systemische verandering en structurele oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen.

Maatschappelijke impact in de publieke sector

Ook voor organisaties in de publieke sector is het creëren van maatschappelijke impact een kernopgave. Publieke organisaties zijn er immers expliciet om maatschappelijke waarde te creëren. Toch worstelen veel publieke organisaties met het meetbaar maken van hun impact en het optimaliseren van hun maatschappelijke bijdrage, mede door de complexe belangenafwegingen en verantwoordingsstructuren in het publieke domein.

Maatschappelijke impactorganisaties als voorlopers

Er is een groeiend aantal organisaties dat maatschappelijke impact expliciet als bestaansreden heeft. Deze 'impactorganisaties' willen positieve impact maken op mens en planeet, waarbij business het middel is en impact het doel. Ze bewijzen dat goed doen voor de wereld en een gezond winstgevend businessmodel hand in hand kunnen gaan, en inspireren daarmee traditionele organisaties om ook hun maatschappelijke impact te vergroten.

Beïnvloeding en maatschappelijke impact

Het creëren van maatschappelijke impact vereist vaak dat je anderen kunt beïnvloeden en meekrijgen in je visie. Of het nu gaat om het overtuigen van investeerders, het mobiliseren van medewerkers of het betrekken van stakeholders – effectieve beïnvloedingsstrategieën zijn essentieel voor het realiseren van maatschappelijke verandering op schaal.

De toekomst van maatschappelijke impact

De beweging naar meer maatschappelijke impact zet door. We zien een verschuiving van incidentele maatschappelijke projecten naar een integrale benadering waarbij impact verweven is in het DNA van organisaties. De verwachting is dat de grenzen tussen 'purpose-driven' en 'traditionele' organisaties verder zullen vervagen, en dat maatschappelijke impact een vanzelfsprekend onderdeel wordt van elke bedrijfsstrategie.

Conclusie: van intentie naar impact

Maatschappelijke impact is geen trend maar een fundamentele verschuiving in hoe we denken over de rol van organisaties in de samenleving. Het gaat niet langer om de vraag óf organisaties maatschappelijke impact moeten nastreven, maar hoe ze dit zo effectief mogelijk kunnen doen. De uitdaging is om de intentie om goed te doen om te zetten in meetbare, positieve verandering.

De boeken, experts en artikelen in deze gids bieden praktische handvatten om die omslag te maken – van het definiëren van je purpose en het kiezen van een impactfocus tot het meten en vergroten van je maatschappelijke bijdrage. Door deze inzichten toe te passen, kunnen organisaties niet alleen bijdragen aan een betere wereld, maar ook hun eigen toekomstbestendigheid vergroten in een economie waarin betekenis centraal staat.