Het Cynefin Framework: Navigeren in Complexiteit

In een wereld die steeds complexer wordt, hebben leiders en professionals behoefte aan helder kader om de juiste beslissingen te nemen. Het Cynefin Framework, ontwikkeld in 1999 door Dave Snowden toen hij werkte voor IBM Global Services, wordt beschreven als een 'sense-making device'. Dit krachtige raamwerk helpt managers te begrijpen in welke context zij zich bevinden en welke aanpak daarbij past.

De Vijf Domeinen van Cynefin

Cynefin biedt vijf besluitvormingscontexten: clear (ook bekend als simple of obvious), complicated, complex, chaotic, en confusion (of disorder). Elk domein vraagt om een fundamentaal andere aanpak van leiderschap en probleemoplossing.

Van Eenvoudig naar Chaotisch: Het Spectrum van Complexiteit

Het Samen slim toont helder aan hoe de context waarin organisaties verkeren steeds complexer wordt. Simple contexten worden gekenmerkt door stabiliteit en oorzaak-gevolg relaties die duidelijk zijn voor iedereen. Vaak is het juiste antwoord voor de hand liggend.

Probe-Sense-Respond: De Complexe Aanpak

In het complexe domein kunnen 'instructieve patronen opkomen als de leider experimenten uitvoert die veilig kunnen falen'. Cynefin noemt dit proces 'probe–sense–respond'. Deze aanpak staat haaks op traditionele planmatige benaderingen.

Agile en het Cynefin Framework

Het framework heeft ook grote invloed gehad op de wereld van agile development en enterprise transformaties. Het Cynefin Framework wordt gebruikt in bijna elke denkbare sector: van strategie en politiewerk tot internationale ontwikkeling, publiek beleid, militair, contraterrorisme, veiligheid, energie, gezondheidszorg, verkoop en onderwijs.

Praktische Toepassingen in Organisaties

De kracht van het Cynefin Framework ligt in de praktische toepasbaarheid. Cynefin is in de kern een beslissingsondersteunend framework, geen methode of model. Het is gebaseerd op het principe van 'bounded applicability'; er zijn weinig of geen contextvrije oplossingen, maar veel geldige contextspecifieke oplossingen.

De Toekomst van Cynefin

In 2024 stapte Dave Snowden over van het Cynefin Framework naar Estuarine mapping, deels omdat de meeste spanningen in het Cynefin Framework waren opgelost. Cynefin is een beslissingsondersteunend framework dat complexiteitstheorie erkent, terwijl Estuarine een volwaardige complexiteitsframework is.

Waarom het Cynefin Framework Onmisbaar Is

Het Cynefin Framework blijft relevant omdat het organisaties helpt onderscheid te maken tussen wat echt complex is en wat alleen maar gecompliceerd lijkt. Complexe systemen zijn 'ongevoelig voor een reductionistische, uit-elkaar-halen-en-kijken-hoe-het-werkt benadering, omdat je acties de situatie op onvoorspelbare manieren veranderen'. Voor leiders die willen excelleren in onzekere tijden, biedt het framework de mentale gereedschapskist die zij nodig hebben om effectieve beslissingen te nemen.